Safra Kesesi

Safra Kesesi Ameliyatı Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı ?

Son derece önemli bir ameliyat olan safra kesesi sonrası hastalar beslenme düzenlerinde yağ ve protein bakımından zengin olmayan yiyecek ve içecekler tüketmelidirler. Buna karşın safra kesesi ameliyatından sonra hastalara şeker tüketimini de ciddi oranda azaltmaları, hatta tamamı ile kesmeleri tavsiye edilir. Safra kesesi ameliyatı geçiren hastaların tüketmemeleri gereken bir başka madde ise kesinlikle alkol olacaktır. Safra kesesi ameliyatı olan hastaların alkol ve sigara tüketiminden kesinlikle uzak kalmaları gerekir.

Bunun yanında özellikle safra kesesi ameliyatı yeni gerçekleşmiş olan hastaların beslenmelerine çok dikkat etmeleri gerekir. Safra kesesi ameliyatı geçiren hastaların, ameliyat sonrasında gelen 24 saat içerisinde yalnızca sıvı beslenme ile beslenmeleri gerekir. Hasta ancak ameliyatın ertesi günü katı gıda maddeleri tüketmeye başlayabilir. Özellikle ameliyat sonrası süregelen 1 aylık sürede hastanın beslenme alışkanlıklarını tamamı ile değiştirmesi gerekebilir. Bu süreçte hastaların sindirimi kolaylaştıran lifli gıdalar yemeleri tavsiye edilir. Bu gıdalarda kesinlikle baharat kullanılmamalıdır.

Hazır paket gıdalardan uzak durulmalı aşırı yağlı ya da gazlı yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir. Özellikle fast food gibi diyet seçimlerinden kesinlikle kaçınılmalıdır. Bunun yanında yumurta ve yumurta içeren gıdalarda safra kesesi ameliyatı geçirmiş olan hastalar tarafından tüketilmemesi gereken gıdalar arasında ilk sıralarda yer alırlar.

Safra kesesi ameliyatı olan kişilerin dikkat etmeleri gereken bir başka durum ise su tüketimidir. Su tüketimi safra kesesi ameliyatı geçirmiş olan hastaların sağlık durumları üzerinde çok önemli bir role sahiptir. Safra kesesi ameliyatı geçirmiş olan hastaların günde en az 2 litre kadar su içmeleri tavsiye edilir. Hasta su tüketimini artırmalı, alkollü içeceklerden, asitli içeceklerden, gazlı içeceklerden ve kahveden uzak durmalı, bu içecekleri mümkün olan en az seviyede tüketmeli, hatta mümkünse hiç tüketmemelidir. Sigara kullanımı yine safra kesesi ameliyatı geçirmiş olan kişilerin kesinlikle yapmaması gereken şeylerin en başında gelir. 

Safra kesesi organı insan bedeni için son derce önemli ve işlevsel bazı özelliklere sahiptir. Bu organ, yani safra kesesi karaciğerde üretilmiş olan safra sıvısını hastanın on iki parmak bağırsağına iletmek ile görevlidir. Karaciğer, hastanın tükettiği yağları sindirmek için safra sıvısı adı verilen bir sıvı üretir. Bu sıvı, sonrasında safra kesesi içerisinde depolanır ve safra kesesinden hastanın on iki parmak bağırsağına aktarılır.

Hastanın safra kesesi içerisinde bulunan safra sıvısı içerisinde bir takım maddeler bulundurur. Bu maddeler kalsiyum, kolesterol ve lesitin gibi maddelerdir. Safra kesesi içerisinde bulunan bu maddeler normal bir bireyde sağlıklı bir denge içerisindedir. Ancak bu denge zaman içerisinde belli faktörlerin de etkisi ile bozulabilmektedir. Kan hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları ve bir takım enfeksiyon hastalıkları bu dengenin bozulmasında en fazla etkili olan durumlardır. Bu gibi durumlar sonucu hastanın safra sıvısında bazı birikintiler meydana gelebilir. Hastanın safra sıvısında meydana gelen bu birikintiler müdahale edilmedikleri takdirde safra kesesi taşlarına dönüşmektedirler.

Safra kesesi ameliyatı da işte tam olarak bu gibi problemlere karşı uygulanan bir tedavi yöntemidir. Kendini genelde mide bulantısı, kusma, hazımsızlık, karın ağrısı, ağız kokusu ya da ağızda kötü bir tat olarak gösterebilen safra kesesi taşları hastadan ameliyat yöntemi ile çıkarılır. Taşların çok küçük ya da hasta için ciddi şikayetlere yol açmadığı durumlarda bu hastalık için ilaç tedavisi yöntemleri de tercih edilebilir.

Bu süreçte hasta, mutlaka düzenli olarak kontrollerine gitmeli ve bu kontrolleri kesinlikle aksatmamalıdır. Buna karşın eğer hastanın safra kesesi belirli bir büyüklükteyse ya da zamanla belirli bir büyüklüğe ulaştı ise beraberinde başka sağlık risklerini de getirebilir. Safra kesesi iltihapları ya da daha tehdit edici bir yapıda olan safra kesesi kanseri gibi rahatsızlıklar için de uygulanması gereken tedavi yöntemi safra kesesi ameliyatları olabilir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Ameliyat sonrası hangi yiyeceklerden kaçınılmalıdır?

Safra kesesi ameliyatı sonrası, yüksek yağlı, kızarmış ve aşırı yağlı yiyeceklerden, örneğin patates kızartması, cips ve kuzu kuşbaşı gibi yağlı etlerden kaçınılmalıdır, çünkü bunlar ağrı, şişkinlik ve ishal gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca tam yağlı süt ürünleri, peynir, dondurma ve tam yağlı yoğurt gibi besinler sınırlanmalıdır. Baharatlı yiyecekler, kafein ve aşırı tatlı yiyeceklerden de kaçınılması önerilir. Yüksek lifli yiyeceklerin, örneğin tam tahıllar, kuruyemişler ve baklagillerin diyetinize eklenmesi önemlidir, ancak gaz ve karın kramplarını önlemek için yavaşça başlanmalıdır. Alkol de gastrointestinal rahatsızlık ve pankreas iltihaplanmasına neden olabileceği için kaçınılmalıdır. Ayrıca daha küçük, sık öğünler yemek sindirimi kolaylaştırabilir.

Yağsız bir diyet safra kesesi olmayan bireyler için neden önemlidir?

Safra kesesi alındıktan sonra safra, doğrudan bağırsaklara daha yoğun olmayan bir şekilde akar, bu da yağlı yiyeceklerin sindiriminde ishal ve şişkinlik gibi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, günlük kalori alımının %30’undan fazlasını yağlardan almamak, yani 1.500-2.000 kalorilik bir diyette günde 50-67 gram yağ tüketmek önerilir. Yağ oranı düşük seçenekler tercih edilmeli; Örneğin yağsız etler, düşük yağlı süt ürünleri ve tam tahıllar, meyve ve sebzeler gibi yüksek lifli besinler tüketilmelidir. Ayrıca lif alımının yavaşça artırılması bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olabilir, ancak bunun yavaş yapılması gaz ve kramplardan kaçınmak için önemlidir. Küçük, sık öğünler yemek de sindirimi kolaylaştırabilir ve rahatsızlıkları azaltabilir. Vücudun verdiği tepkilere göre diyetin düzenlenmesi sindirim sağlığını yönetmeye yardımcı olabilir.

Ameliyat sonrası gaz ve şişkinliği önlemek için ne yenmelidir?

Safra kesesi ameliyatı sonrası gaz ve şişkinlikten kaçınmak için düşük yağlı bir diyet tercih edilmelidir. Yalnızca derisiz tavuk, balık ve tofu gibi yağsız proteinler, tam tahıllar ve çeşitli meyve ve sebzeler tüketilmelidir. Başlangıçta kızarmış yiyecekler, yağlı etler ve tam yağlı süt ürünleri gibi yüksek yağlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır çünkü bunlar sindirilmesi zor olabilir ve rahatsızlık verebilir. Yüksek lifli yiyecekler eklenmeli ve daha küçük, sık öğünler tercih edilmelidir. Ayrıca su içmeye özen gösterilmelidir.

Hangi besinler sindirimi kolaylaştırır?

Yağsız veya düşük yağlı süt ürünleri, yumurta beyazları, derisiz tavuk ve balık gibi yağsız proteinler, tam tahıllar, meyve ve sebzeler tercih edilmelidir. Ayrıca yulaf ve arpa gibi çözünebilen lif kaynaklarını yavaşça artırarak bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olabilirsiniz. Küçük ve sık öğünler yemek de iyileşme sürecinde sindirimi kolaylaştırır.

Beslenme düzenine ne kadar sürede normal bir şekilde dönülebilir?

Safra kesesi ameliyatı sonrası, sindirim sistemi değişiklikleri yaşanabilir, özellikle yağların sindirilmesinde zorluklar ortaya çıkabilir. İlk olarak sıvı gıdalarla başlanması ve ardından düşük yağlı gıdalara geçilmesi önerilir. Yüksek yağlı, kızarmış ve baharatlı yiyecekler ile kafein ve alkolden kaçınılması, rahatsızlıkları en aza indirmek için önemlidir. Ayrıca daha küçük ve sık öğünler tüketmek sindirimi kolaylaştırabilir. Çoğu kişi birkaç hafta içinde normal diyete dönebilir, ancak vücudun tepkileri izlenmeli ve kişisel öneriler için doktorla görüşülmelidir.

Kaynakça: ARIK, M. K., TÜRK, N., & SÜNER, A. (2010). Safra kesesi ameliyatı olan hastalarda metabolik sendrom görülme sıklığı. Göztepe Tıp Dergisi, 25(4), 158-163.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Safra_kesesi

https://tr.wikipedia.org/wiki/Safra_taşı

https://saglik.wiki/kolesistektomi/

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir