İlaçlar, kanser hücrelerini öldürmek için bir kanser tedavisi türü olan kemoterapide kullanılır. Başarılı bir sonuç alma olasılığını artırmak için sıklıkla cerrahi ve radyasyon tedavisi gibi diğer tedavilerle birlikte kullanılır. Midenin arkasında gıda sindirimine yardımcı olacak hormonlar ve enzimler üreten bir bez olan pankreas, pankreas kanseri geliştirebilen organlardan biridir. Pankreas kanseri genellikle ileri bir aşamaya kadar keşfedilmediğinden tedavisi zor olabilir.
Pankreas kanseri için kemoterapi hakkında birkaç şey not edilmelidir:
- Kemoterapi genellikle ameliyattan sonra verilir: Kanser pankreasın dışına metastaz yapmamışsa, tümörü çıkarmak için ameliyat bir seçenek olabilir. Ameliyattan sonra, hala mevcut olabilecek kanser hücrelerinin yok edilmesine yardımcı olmak ve hastalığın geri dönme olasılığını azaltmak için sıklıkla kemoterapi uygulanır.
- Kemoterapi ameliyattan önce verilebilir: Kemoterapi bazen tümörün küçülmesine ve çıkarılmasının daha kolay olmasına yardımcı olmak için ameliyattan önce uygulanabilir. Neoadjuvan kemoterapi bunun bilinen adıdır.
- Kemoterapi döngüler halinde verilir: Kemoterapi sıklıkla döngüler halinde uygulanır ve her döngü bir tedavi aşaması ve bir iyileşme aşamasından oluşur. Bu, yan etki riskini azaltmaya yardımcı olur ve vücuda tedaviden kurtulması için zaman verir.
- Kemoterapi yan etkilere neden olabilir: Kemoterapinin, tüm kanser tedavilerinde olduğu gibi yan etkileri olabilir. Bunlar, daha yüksek bir enfeksiyon riskinin yanı sıra mide bulantısı, kusma, saç dökülmesi ve yorgunluğu içerir. Bu yan etkileri kontrol altına almak için sıklıkla ilaçlar ve diğer tedaviler kullanılabilir.
- Kemoterapi herkes için geçerli bir tedavi seçeneği olmayabilir: Pankreas kanseri olan bazı hastalar için, örneğin yaşlılar veya tedaviyi tolere edememelerine neden olan başka tıbbi durumları olanlar için, kemoterapi bir seçenek olmayabilir. Radyasyon tedavisi veya hedefe yönelik tedaviler gibi diğer tedaviler bu gibi durumlarda önerilebilir.
- Klinik deneyler bir seçenek olabilir: Klinik deneyler, yeni tedavileri insanlar üzerinde test eden araştırma projeleridir. Diğer tedavileri deneyip başarılı olamayan veya yeni terapötik yaklaşımlar arayan pankreas kanseri hastaları bu çalışmalara katılmayı düşünebilir.
- Kemoterapinin amacı semptomları iyileştirmek ve sağ kalımı uzatmaktır: Pankreas kanseri için kemoterapi yan etkileri azaltmayı ve yaşamı uzatmayı amaçlar. En iyi tedavi yöntemini seçmek için, kemoterapinin potansiyel avantajlarını ve dezavantajlarını bir tıp uzmanıyla tartışmak çok önemlidir.
- Pankreas kanserini tedavi etmek için farklı tipte kemoterapi ilaçları kullanılır: Kanserin evresi ve türü ile hastanın genel sağlığı, pankreas kanserini tedavi etmek için kullanılan kemoterapi ilaçlarının türünü belirleyecektir. Gemsitabin, 5-fluorourasil ve irinotekan, pankreas kanserini tedavi etmek için kullanılan birkaç tipik kemoterapi ilacıdır.
- Kemoterapi intravenöz (IV) bir hat yoluyla verilebilir: Kemoterapi ilaçlarını uygulamanın en yaygın yolu, kol veya eldeki bir damara yerleştirilen küçük bir tüp olan IV hattıdır. Kan dolaşımına girdikten sonra, ilaçlar vücudun her yerindeki kanser hücrelerine ulaşabilir.
- Kemoterapi farklı şekillerde verilebilir: Kemoterapi, IV yoluna ek olarak hap veya enjeksiyon şeklinde uygulanabilir. Kullanılan özel kemoterapi ilacı uygulama tekniğini belirleyecektir.
- Kemoterapi kanserin büyümesini kontrol etmek için kullanılabilir: Kemoterapi, kanserin yayılmasını kontrol etmeye yardımcı olmak ve pankreas kanserinin pankreas dışına yayıldığı durumlarda semptomları azaltmak için kullanılabilir. Burada kullanılan palyatif kemoterapidir.
Sonuç olarak kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek için ilaçlar kullanan bir pankreas kanseri tedavi seçeneğidir. Olumsuz yan etkileri olabilir ve sıklıkla diğer tedavilerle birlikte uygulanır. Klinik deneyler, bir seçenek olmayanlar için kemoterapiye uygun bir alternatif olabilir. En iyi tedavi yöntemini seçmek için, kemoterapinin potansiyel avantajlarını ve dezavantajlarını bir tıp uzmanıyla tartışmak çok önemlidir.
Kaynakça: SERBEST, Z. (2022). Kemoterapi Alan Kanser Hastalarında Stres Yaratan Durumlar ve Stresle Baş Etme Stratejileri.
Doç.Dr.İsmail SERT, Ege Üniversitesi, Tıp fakültesi’nden mezun olduktan sonra Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi kliniğinde uzmanlık eğitimini tamamladı. Uzmanlık Eğitimi sırasında 6 ay süreyle İsviçre, Cenevre Üniversitesi Hastanesi’ nde pankreas adacık hücre nakli, karaciğer nakli ve böbrek nakli, karaciğer pankreas cerrahisi konularında eğitim aldı.
