Pancreaskanker is een van de dodelijkste vormen van kanker met een vijfjaarsoverleving van minder dan 10%. Chemotherapie is een van de belangrijkste behandelingen voor alvleesklierkanker, maar heeft zijn beperkingen. Chemotherapiemedicijnen werken door kankercellen te doden, maar ze kunnen ook gezonde cellen beschadigen en bijwerkingen veroorzaken zoals misselijkheid, braken, haaruitval en vermoeidheid. Bovendien kunnen pancreaskankercellen resistent worden tegen chemotherapie, waardoor de effectiviteit van de behandeling afneemt. Ondanks deze uitdagingen blijft chemotherapie een belangrijk hulpmiddel in de strijd tegen alvleesklierkanker.
Diagnose en stadia bij alvleesklierkanker
Het diagnosticeren van alvleesklierkanker is moeilijk omdat vroege symptomen vaak vaag en niet-specifiek zijn. Beeldvormingstests zoals CT-scans, MRI-scans en EUS-scans worden vaak gebruikt om alvleesklierkanker te diagnosticeren. Zodra de diagnose is bevestigd, wordt de stadiëring uitgevoerd om de omvang van de verspreiding van de kanker te bepalen. Stadiëring kan aanvullende beeldvormingstests omvatten, zoals PET-scans en biopsie om het type aanwezige kankercellen te bevestigen.
Pancreaskanker wordt meestal verdeeld in vier stadia, afhankelijk van de grootte van de tumor en de mate waarin deze zich heeft verspreid. Stadium 0, ook bekend als carcinoom in situ, heeft abnormale cellen in de bekleding van de alvleesklier, maar ze hebben zich niet verder verspreid. In stadium I is de tumor beperkt tot de pancreas en niet uitgezaaid naar nabijgelegen lymfeklieren of andere organen. In stadium II is de tumor uitgezaaid naar nabijgelegen lymfeklieren, maar niet naar andere organen. In stadium III is de tumor uitgezaaid naar nabijgelegen bloedvaten en organen, zoals de maag of dunne darm. In stadium IV is de kanker uitgezaaid naar verre organen zoals de lever, longen of botten.
Soorten chemotherapie voor pancreaskanker
Chemotherapie is een systemische behandeling die wordt gebruikt om kankercellen in het lichaam te doden. Chemotherapiemedicijnen werken door zich te richten op snel delende cellen, waaronder kankercellen, maar kunnen ook gezonde cellen beschadigen en bijwerkingen veroorzaken. Chemotherapie kan alleen of in combinatie met andere behandelingen, zoals chirurgie en bestralingstherapie, worden gebruikt om alvleesklierkanker te behandelen.
De keuze van het chemotherapieregime hangt af van verschillende factoren, waaronder het stadium van de kanker, de algehele gezondheid van de patiënt en mogelijke bijwerkingen. Geneesmiddelen voor chemotherapie worden meestal intraveneus toegediend, maar sommige kunnen ook oraal worden ingenomen. De meest gebruikte chemotherapiemedicijnen voor alvleesklierkanker zijn die waarvan is aangetoond dat ze effectief zijn in klinische onderzoeken. Combinatietherapie is in sommige gevallen effectiever gebleken dan monotherapie. Onderzoekers onderzoeken nieuwe geneesmiddelen voor chemotherapie, evenals andere benaderingen zoals immunotherapie en op nanotechnologie gebaseerde medicijnafgifte om de behandelingsresultaten voor patiënten met alvleesklierkanker te verbeteren.
Bijwerkingen van chemotherapie bij pancreaskanker
Geneesmiddelen voor chemotherapie richten zich op snel delende cellen, zoals kankercellen, maar ze kunnen ook gezonde cellen beschadigen en bijwerkingen veroorzaken. Vaak voorkomende bijwerkingen van chemotherapie voor alvleesklierkanker zijn misselijkheid, braken, haaruitval, vermoeidheid en verminderde eetlust. Chemotherapie kan ook het beenmerg beschadigen, waardoor het aantal rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes in het bloed afneemt, wat leidt tot bloedarmoede, infecties en bloedingsproblemen.
Chemotherapie voor alvleesklierkanker kan twee mogelijke bijwerkingen veroorzaken. De eerste is perifere neuropathie, die tintelingen, gevoelloosheid en pijn in de handen en voeten kan veroorzaken. De tweede is het hand-voetsyndroom, dat roodheid, zwelling en pijn op de handpalmen en voetzolen veroorzaakt.
Misselijkheid en braken veroorzaakt door chemotherapie kunnen worden behandeld met medicijnen tegen misselijkheid, en bloedarmoede kan worden behandeld met bloedtransfusies of medicijnen die de aanmaak van rode bloedcellen stimuleren. Patiënten kunnen hun kwaliteit van leven verbeteren door eventuele bijwerkingen die ze ervaren tijdens chemotherapie te melden aan het zorgteam. Het is belangrijk om dit te doen, omdat het zorgteam vaak strategieën kan bieden om bijwerkingen te beheersen.
Nieuwe vooruitgang in chemotherapie voor pancreaskanker
Er wordt onderzoek gedaan om nieuwe geneesmiddelen voor chemotherapie te ontwikkelen en de effectiviteit van bestaande geneesmiddelen te verbeteren. Een veelbelovende aanpak is het gebruik van combinatietherapieën die gericht zijn op meerdere trajecten die betrokken zijn bij de groei en progressie van kanker. Zo is aangetoond dat de combinatie van gemcitabine en nab-paclitaxel de overleving verbetert bij patiënten met gevorderde alvleesklierkanker.
Een andere benadering is het gebruik van immunotherapie, waarbij het eigen immuunsysteem van het lichaam wordt gebruikt om kanker te bestrijden. Onderzoekers onderzoeken het gebruik van nanotechnologie om geneesmiddelen voor chemotherapie rechtstreeks af te leveren aan alvleesklierkankercellen, waardoor schade aan gezonde cellen wordt verminderd en de behandelingsresultaten worden verbeterd. Deze vooruitgang in chemotherapie en andere behandelingen biedt hoop op betere resultaten voor patiënten met alvleesklierkanker.
Na het behalen van zijn medische graad aan de Faculteit der Geneeskunde aan de Ege University, voltooide universitair hoofddocent İsmail SERT zijn specialiteitsopleiding aan de General Surgery Clinic van het Tepecik Training and Research Hospital. Tijdens zijn residency leerde hij zes maanden over transplantatie van eilandjes van de pancreas, lever- en niertransplantatie en lever- en pancreaschirurgie in het Universitair Ziekenhuis van Genève in Zwitserland. Hij volgde zes maanden een opleiding tot levertransplantatiemedewerker aan het Liver Transplant Institute in Malatya. Daarna vervolgde hij zijn opleiding in het academisch ziekenhuis Erasmus MC in Rotterdam, Nederland, waar hij werd opgeleid in chirurgie van de lever, alvleesklier en galwegen, evenals in klinieken voor nier- en levertransplantaties. Hij startte het levertransplantatieprogramma in de orgaantransplantatiekliniek van het Tepecik Training and Research Hospital in december 2018 en rondde het met succes af.