Alvleesklierkanker is een van de grootste uitdagingen van de moderne geneeskunde. In de afgelopen jaren zijn er op dit gebied belangrijke vorderingen gemaakt. Vooral onderzoek naar slimme medicijnen trekt de aandacht. Een van deze medicijnen, olaparib, biedt nieuwe hoop bij de behandeling van alvleesklierkanker. Dit door de Amerikaanse Food and Drug Administration goedgekeurde medicijn valt op door zijn gerichte werkingsmechanisme. Olaparib wordt gebruikt als onderhoudsbehandeling bij uitgezaaide alvleesklierkanker en biedt een effectieve oplossing voor patiënten met bepaalde genetische kenmerken. Deze nieuwe benadering wordt gezien als het begin van een nieuw tijdperk in de behandeling van alvleesklierkanker.
Een nieuw tijdperk in de behandeling van alvleesklierkanker met olaparib
Er is een nieuwe bladzijde omgeslagen in de behandeling van alvleesklierkanker. In 2019 werd olaparib, goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration, beschouwd als een baanbrekende ontwikkeling in dit veld. Dit medicijn geeft hoop aan patiënten met vergevorderde alvleesklierkanker en maakt deel uit van het concept van gerichte therapie. Olaparib is met name effectief bij patiënten met een BRCA-mutatie. Om deze behandeling te kunnen toepassen, moeten enkele criteria worden vervuld:
- De patiënt moet drager zijn van een BRCA-mutatie,
- De kanker moet gevoelig zijn voor platina-gebaseerde chemotherapie.
De genetische tests die nodig zijn voor het toepassen van olaparib, worden uitgevoerd met behulp van de BRACAnalysis CDx-test. Deze test wordt gebruikt om schadelijke mutaties in de BRCA1- en BRCA2-genen op te sporen. Zo kunnen patiënten die geschikt zijn voor de behandeling worden geïdentificeerd. Met deze stap onderstreept de FDA opnieuw het belang van gepersonaliseerde geneeskunde bij de behandeling van alvleesklierkanker. Deze benadering opent de deur naar doeltreffendere en op maat gemaakte behandelopties voor patiënten.
Nieuwe hoop met olaparib bij alvleesklierkanker
Het onderzoek naar slimme medicijnen bij alvleesklierkanker richt zich vooral op olaparib. Dit medicijn biedt nieuwe behandelingsmogelijkheden voor alvleesklierkankerpatiënten met een BRCA-mutatie. De werkzaamheid van olaparib is getest in een grootschalig klinisch onderzoek, genaamd POLO. De belangrijkste focus van deze studie was het verlengen van de progressievrije overlevingstijd van de patiënten. Daarnaast werden de algemene overleving en responspercentages beoordeeld. De stadia van het onderzoek zagen er als volgt uit:
Door middel van genetische tests werd bij 7,4% van de 3315 patiënten met alvleesklierkanker een BRCA-mutatie gevonden.
Van deze patiënten werden er 154 willekeurig verdeeld over een groep die olaparib zou krijgen en een groep die een placebo zou krijgen. De indeling was als volgt:
- Olaparib-groep: 92 patiënten
- Placebogroep: 62 patiënten
De behandeling begon 4-8 weken na de laatste dosis platina-gebaseerde chemotherapie van de patiënten.
Bij de meerderheid van de BRCA-mutaties ging het om BRCA2, terwijl de rest BRCA1-mutaties betrof. Deze bevindingen zijn een belangrijke stap in het aantonen van de doeltreffendheid van slimme medicijnen bij alvleesklierkanker. Olaparib wordt beschouwd als een belangrijke vooruitgang op dit gebied en opent nieuwe wegen in de behandeling van alvleesklierkanker.
De effecten en bijwerkingen van olaparib bij de behandeling van alvleesklierkanker
Olaparib speelt een belangrijke rol in de behandeling van alvleesklierkanker. Dit medicijn kan de progressie van de ziekte vertragen en de levensduur van patiënten verlengen. De progressievrije overlevingstijd voor patiënten die olaparib gebruiken, bedraagt gemiddeld 7,4 maanden. Dit is bijna het dubbele van de placebogroep. Olaparib verlaagt het risico op ziekteprogressie aanzienlijk. Met name werd waargenomen dat het risico op voortgang van de ziekte met 47% werd verminderd. Echter, wat de totale overleving betreft, was er geen significant verschil tussen de olaparib- en de placebogroep. De bijwerkingen van olaparib dienen eveneens in overweging te worden genomen:
- Ernst van de bijwerkingen: bij 40% van de patiënten die olaparib kregen, kwamen ernstige bijwerkingen voor; in de placebogroep was dat 23%.
- Stopzetten van de behandeling: vanwege bijwerkingen stopte 5,5% van de olaparibgebruikers, terwijl dat in de placebogroep 1,7% was.
Veelvoorkomende bijwerkingen:
- Misselijkheid
- Vermoeidheid
- Braken
- Buikpijn
- Bloedarmoede
- Diarree
- Duizeligheid
- Neutropenie en leukopenie
- Luchtweginfecties
- Gewrichts- en spierpijn
- Smaakstoornissen
- Hoofdpijn
- Verminderde eetlust en spijsverteringsproblemen
Over het algemeen wordt olaparib goed verdragen en heeft het geen negatieve invloed op de levenskwaliteit.