Pankreas kanseri, pankreas bezinin kanserleşmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. Ameliyat, pankreas kanserinin tedavisinde en yaygın yöntemdir ancak ameliyat sonrası bazı sorunlar ortaya çıkabilir.
Pankreas Kanseri Ameliyatının Etkileri Nelerdir?
Pankreas kanseri ameliyatı sonrası oluşabilecek sorunlar arasında ağrı, iştahsızlık, kilo kaybı, sindirim sorunları ve diyabet gibi problemler bulunabilir. Ağrı, pankreas kanseri ameliyatı sonrası en yaygın olarak karşılaşılan sorundur. Ağrı, pankreas bezinin doğal süreçlerindeki değişiklikler ve iyileşme sürecindeki hassasiyet nedeniyle ortaya çıkabilir. Ağrı kontrol için ağrı kesici ilaçlar verilebilir. İştahsızlık, ameliyat sonrasında da sık görülen bir sorundur. Pankreas bezinin işlevinin bozulması ve sindirim sürecinde meydana gelen değişiklikler nedeniyle iştah azalabilir. Uzman bir diyetisyenle çalışarak, iştahı teşvik etmek için uygun besinleri tüketmeyi öğrenmek mümkündür.
Pankreas Kanseri Ameliyatı Tipleri Nelerdir?
Pankreas kanseri ameliyatı, pankreas dokusunda bulunan kanserli hücrelerin cerrahi yoluyla çıkarılmasıdır. Ameliyatın tipi, hastanın durumuna, kanserin büyüklüğüne ve yayılma seviyesine göre değişebilir. En yaygın olarak kullanılan ameliyat türleri Whipple prosedürü, pylor koruyucu pankretikoduodenektomi ve distal pankreatektomi’dir.
Whipple prosedürü, pankreasın baş kısmı, safra kesesi, ince bağırsak ve safra yolunun ile birlikte çıkarılmasını içerir. Distal pankreatektomi ise pankreasın uç, kuyruk kısmının çıkarılmasıdır. Ameliyatlar genellikle açık cerrahi tekniği kullanılarak yapılır ve hastanın durumuna göre laparoskopik veya hibrit cerrahi de kullanılabilir. Ameliyat sonrası, hastanın durumu ve ameliyat tipine göre yaklaşık bir hafta ila 10 gün arasında hastanede kalması gerekebilir. Tedavinin tamamlanmasından sonra, hasta iyileşme süreci ve diyet rejimi hakkında bilgilendirilecektir. Ameliyatın sonrasında, hastanın ağrısı ve iyileşme süreci ile ilgili olarak doktor tarafından takip edilmesi önemlidir.
Kilo kaybı, pankreas kanseri ameliyatı sonrasında sık karşılaşılan bir sorundur. Sindirim sürecinde meydana gelen değişiklikler, besinlerin tam olarak emilmemesi ve vücutta enerji depolanmaması nedeniyle kilo kaybı oluşabilir. Uzman bir diyetisyenle çalışarak, vücudun gerekli miktarda enerji ve besin almasını sağlamak mümkündür. Sindirim sorunları, pankreas bezinin işlevinin bozulması nedeniyle ameliyat sonrasında ortaya çıkabilir. Bu sorunlar arasında gaz, kabızlık, ishalden mide bulantısına kadar birçok sorun bulunabilir. Bu sorunların çözümü için uzman bir diyetisyenle çalışmak ve doktorun önerdiği tedavileri uygulamak gereklidir.
Pankreas Kanseri İyileşme Sürecinde Neler Yapılabilir?
Pankreas kanseri sonrası genellikle önerilen bazı hususlar mevcuttur;
- İyileşme süreci: Ameliyat sonrası iyileşme süreci normaldir ve hastanın durumuna göre değişebilir. Ağrı kontrolü için ilaçlar kullanılabilir ve hastanın pozisyonunun değiştirilmesi gerekebilir.
- Diyet: Ameliyat sonrası hastanın diyetine özen göstermesi gerekir. Öncelikle sıvı ve protein içeren yiyecekler tavsiye edilir. Daha sonra tuzlu, baharatlı ve yoğun besinler yavaş yavaş eklenebilir. Doktorunuz hastanın diyetine ilişkin tavsiyelerde bulunacaktır.
- Fiziksel aktivite: Ameliyat sonrası hastanın fiziksel aktivite düzeyi doktor tarafından takip edilmelidir. İlk başta hafif egzersizler ve yavaş yavaş artan aktivite önerilebilir.
- Ağrı kontrolü: Ameliyat sonrası ağrı kontrolü önemlidir ve hastanın rahatsız olmaması için gerekli önlemler alınmalıdır.
- Takip kontrolleri: Ameliyat sonrası düzenli takip kontrolleri yapılması gerekir ve doktorunuz tarafından hastanın durumu izlenmelidir.
Bu noktalar hastanın pankreas kanseri ameliyatı sonrasında dikkat etmesi gerekenlerdir ve her hastanın durumu farklı olduğundan, doktorunuzun tavsiyeleri önceliklidir. Pankreas kanseri ameliyatı sonrası iyileşme süresi hastanın genel sağlık durumu, ameliyat türü ve hastalığın evresine göre değişebilir. Ortalama olarak, hastalar 4 ila 6 hafta içinde işe dönmeye ve normal aktivitelerine dönebilir. Bazı hastalar daha uzun bir iyileşme süreci gerektirebilir.
Ameliyat sonrası hastanın vücudundaki herhangi bir hasarın tam iyileşmesi ve vücudun ameliyattan sonraki değişikliklerine uyum sağlaması zaman alabilir. Hastanın diyetine ve fiziksel aktivite düzeyine ilişkin tavsiyeleri takip etmesi de iyileşme sürecini hızlandırabilir. Her hasta için iyileşme süreci farklıdır ve doktorunuz hastanın durumunu en iyi değerlendirecektir. Ayrıca, hastanın doktorunun tavsiyelerine uyması iyileşme sürecini hızlandırabilir.
“Bu sayfada yer alan ifadeler bağlayıcı ve tedavi maksadıyla kullanılmaya uygun değildir. Sağlık sorununuzun tedavisi için kendinize en uygun tedavinin geliştirilmesi için sağlık kuruluşlarından ve uzman hekimlerden bilgi alınız.”
Kaynakça: KAÇAROĞLU, D., & EKMEN, B. (2023). PANKREAS KANSERİNİN TEDAVİSİNDE GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. SAĞLIK & BİLİM 2022: Güncel Tıp-IV, 129.
Doç.Dr.İsmail SERT, Ege Üniversitesi, Tıp fakültesi’nden mezun olduktan sonra Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi kliniğinde uzmanlık eğitimini tamamladı. Uzmanlık Eğitimi sırasında 6 ay süreyle İsviçre, Cenevre Üniversitesi Hastanesi’ nde pankreas adacık hücre nakli, karaciğer nakli ve böbrek nakli, karaciğer pankreas cerrahisi konularında eğitim aldı.
